Belangrijkste begrotingsafwijkingen

0.3 Beheer overige gebouwen en gronden (voordeel lasten € 2.325.000, nadeel baten € 2.045.000)

Verkoop kavel Rietwijkerdwarsweg (nadeel lasten € 176.000)
In 2018 is een kavel aan de Rietwijkerdwarsweg verkocht. De verkoopopbrengsten hiervan waren in de begroting opgenomen. De afboeking van de boekwaarde van € 176.000 van dit perceel leidt tot een nadeel op de lasten ter hoogte van dit bedrag.

Verkoop Baccarastraat 15 (voordeel baten € 330.000)
In de Najaarsrapportage 2018 is reeds melding gemaakt van de verkoop en een te verwachten verkoopopbrengst van Baccarastraat 15. Omdat deze verkoop uiteindelijk op 31 december 2018 heeft plaatsgevonden, wordt een voordeel op de baten gerealiseerd van € 330.000.

De Tuinen van Aalsmeer (neutraal voordeel lasten en nadeel baten € 2.447.000)
In Polderzoomfase 2 is de verhuizing van de ondernemer van een bedrijfspand aan de Stommeerkade naar een nieuwe plek in Kudelstaart uitgesteld  naar 2019 vanwege een bezwaar- en beroepsprocedure. Hierdoor heeft de geraamde verkoop van grond niet plaatsgevonden in 2018.
De aankoop is wel gerealiseerd en wordt in afwachting van verkoop in 2019 geactiveerd op de balans conform BBV regelgeving. De hiermee samenhangende onttrekking uit de voorziening facilitaire projecten is gerealiseerd.

Beheer gronden (voordeel baten € 25.000)
Het voordelig verschil van € 69.000 bestaat uit enerzijds € 44.000 lagere kosten, met name lager dan begrote onderhoudskosten, en anderzijds € 25.000 hogere grondopbrengsten en doorbelastingen. Het wordt verantwoord geacht beide afwijkingen voor de helft als structureel te behandelen. Deze structurele component zal worden opgenomen in de lentenota 2019.

Sloop Bilderdammerweg 119 (voordeel lasten € 57.000)
In de jaarrekening 2017 is voor de sloopwerkzaamheden van de kas en een schuur op Bilderdammerweg en Hoofdweg 146 in verband met asbestproblematiek een budget veilig gesteld van € 146.000. Er is in 2018 € 89.000 aan kosten gemaakt. Aangezien de werkzaamheden doorlopen in 2019 wordt voorgesteld bij de besluitvorming van de jaarstukken het resterende budget van € 57.000 veilig te stellen.

Diverse begrotingsafwijkingen kleiner dan € 40.000 (nadeel lasten € 3.000, nadeel baten € 47.000)

3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur (nadeel lasten € 10.337.000, voordeel baten € 10.337.000)

Over- en onderbestedingen op geraamde jaarbudgetten voor inkomsten en uitgaven van projecten worden over het algemeen veroorzaakt door afwijkingen ten opzichte van de verwachte fasering per jaar. Deze afwijkingen hebben geen invloed op (de toereikendheid van) het projectbudget.

Omdat hierdoor het resultaat op het jaarbudget wijzigt, wijzigt ook het bedrag dat op de balans wordt opgenomen. De afwijking op de baten en lasten die betrekking hebben op de boeking naar de balans, bedraagt respectievelijk € 4.717.000 hogere lasten en € 5.620.000 hogere baten. De bedragen zijn de tegenhangers van de afwijking op de gerealiseerde baten en lasten op de projecten.

De afwijkingen ten opzichte van de begroting hebben betrekking op het project Green Park Aalsmeer.

Green Park Aalsmeer (€ 5.620.000 nadeel lasten, € 4.717.000 voordeel baten, beiden neutraal met balans)
In 2018 is er een nadeel op de lasten gerealiseerd van € 5.620.000, wat voornamelijk veroorzaakt wordt door de kosten van verwervingen. Er zijn in 2018 € 5.443.000 meer kosten - in verband met onder meer vervroegde verwervingen - geweest dan geraamd, waaronder kosten voor een verwervingen aan de Middenweg. Ten behoeve van het vaststellen van het bestemmingsplan in deelgebied 6, zijn 2 aankopen in dit deelgebied tot stand gekomen. Hierdoor was vaststellen van exploitatieplan bij het bestemmingsplan niet nodig.
Het resterende verschil van € 177.000 wordt veroorzaakt door een faseringsverschil in de kosten van bouw- en woonrijp maken.
Omdat de verwervingen en kosten van bouw- en woonrijp maken op basis van de samenwerkingsovereenkomst met GPAG BV worden verrekend, zijn ook de inkomsten hoger dan geraamd. Het betreft een bedrag van € 4.859.000.
Daarnaast zijn de huurinkomsten € 142.000 lager dan geraamd, omdat in 2017 en 2018 vastgoed is verkocht en de raming van de huuropbrengsten niet op deze verkopen waren aangepast. Ook de huurinkomsten worden op basis van de samenwerkingsovereenkomst met GPAG BV verrekend.

Samenvatting taakvelden 8.1 en 8.2 m.b.t. grondexploitatie De tuinen van Aalsmeer
Conform BBV is deze grondexploitatie opgeknipt in een bouwgrond in exploitatie (actief grondbeleid) en een faciliterend deel. De mutaties worden daarom opgeknipt in de jaarrekening toegelicht op taakveld 8.1 Ruimtelijke ordening en op taakveld 8.2 Grondexploitatie (niet bedrijventerreinen). Voor beide delen is conform regelgeving een aparte voorziening aanwezig.

De voorziening grondexploitaties en bouwprojecten betreft alleen het deel van het project De Tuinen van Aalsmeer met actief grondbeleid. Omdat deze voorziening is bepaald op netto contante waarde, wordt het bedrag jaarlijks opgehoogd. In 2018 is deze ophoging conform begroting € 290.000. Na deze structurele ophoging is er per saldo nog een verschil tussen de totale grondexploitatie 2018 en de grondexploitatie 2019 van afgerond € 745.000 negatief. Dit verschil wordt in hoofdzaak veroorzaakt door:

1) Lagere grondopbrengsten (nadeel baten € 955.000):

1. Correctie opbrengst in Polderzoom fase 1 met € 325.000 als gevolg van onterecht nog meenemen van reeds gerealiseerde opbrengst in 2017 in de prognose 2018.
2. Ongeveer € 300.000 lagere opbrengst ontwikkelaar uit contract-onderhandelingen. De twee gesloten contracten voor Noord en Zuid Polderzoom fase 1 zijn zodanig dat de ontwikkelaar extra kosten zoals geluidswerende voorzieningen, asbest-verontreiniging, vertraging in de bouw en indexatie verlies in rekening kon brengen bij de gemeente.  
3. Aanpassen appartementen programma Polderzoom fase 2 van middelduur naar koop op basis van het actuele programma, de vastgestelde startnotitie. Dit scheelt € 200.000.
4. Actueel programma en taxatie over actief deel Polderzoom fase 2 leidt tot € 250.000 lagere opbrengsten. Dit komt hoofdzakelijk weer door de sterk gestegen bouwkosten (duurzaamheid)
5. Ca. € 120.000 hogere opbrengsten Opheliahof en Zwartweg als gevolg van actuele residuele grondwaarden/indexatie.  

2) € 200.000 bijdrage aan Rotonde Burgemeester Kasteleinweg (besluit gemeenteraad juli 2016). Deze had in 2016 al opgenomen moeten worden en nu alsnog verwerkt in de grondexploitatie.
3) € 720.000 hogere civiele kosten als gevolg van indexatie (5% voor alle plandelen) en nieuwe planuitwerking Polderzoom fase 2.
4) Ca. € 1,1 miljoen hogere exploitatiebijdrage die volgt uit de actuele exploitatieplan opzet Polderzoom fase 2.
5) € 30.000 positief aan overige verschillen (waaronder rente en index effecten).

8.1 Ruimtelijke ordening (nadeel lasten € 30.000, voordeel baten € 987.000)
Het nadeel in de lasten en voordeel in de baten kan als volgt worden toegelicht:

Deelstructuurvisies en gebiedsvisies (€ 61.000 voordeel lasten, neutraal met nadeel baten bij reserves)
Bij de Lentenota 2018 is een budget van € 67.000 in 2018 en € 35.000 in 2019 ter beschikking gesteld voor het opstellen van een deelstructuurvisie en een gebiedsvisie. Voor de Linten en de daarachter liggende bebouwing van de Hornweg en Aalsmeerderweg wordt een deelstructuurvisie opgesteld. Voor de Oosteinderweg wordt naast de actualisering van het bestemmingsplan ook gestart met een toekomstbestendige visie voor het gebied. Hierbij worden ook de kaders vastgesteld die richting moeten geven aan transformatie van verouderde glastuinbouwgebieden.
Voor het opstellen van een integrale ontwikkelvisie is een verkeersonderzoek nodig om de consequenties voor bereikbaarheid van de mogelijke ontwikkelingen in beeld te hebben. Omdat het verkeersonderzoek Ruimtelijk Raamwerk Aalsmeer Oost eerst afgerond moest zijn is de visievorming uitgesteld en zijn de uitgaven € 61.000 lager dan geraamd. Ook de daarmee samenhangende onttrekking aan de bestemmingsreserve actualiseren bestemmingsplannen is € 61.000 lager dan geraamd. Het restantbudget 2018 wordt toegevoegd aan het budget 2019 om de visies af te ronden.

Facilitaire projecten
Bij facilitair grondbeleid wordt de bestemming uit de ruimtelijke maatregel gerealiseerd door particulieren. Hierbij dient de gemeente de kosten, die nodig zijn om de voorgenomen bouwplannen te verwezenlijken, te verhalen op de particuliere ontwikkelaar. Daardoor is het saldo van baten en lasten over het algemeen in evenwicht. Een deel van deze lasten betreft toevoegingen aan reserves van bijdragen van ontwikkelaars voor bovenwijkse voorzieningen, kunstzinnige verfraaiing of aanpassingen in de buitenruimte. Deze toevoegingen aan reserves worden verantwoord op taakveld 0.10 Mutaties reserves programma 5.

Uitzondering op het budgettair neutrale saldo zijn kosten die niet kunnen worden verhaald. Deze moeten als verlies worden genomen in het jaar dat dit zich voordoet. Voor verwachte toekomstige tekorten wordt een voorziening getroffen.
De overige afwijkingen op baten en lasten zijn budgettair neutraal en betreffen faseringsverschillen binnen de projecten.

Mutaties facilitaire projecten met invloed op het resultaat (nadeel lasten € 86.000, voordeel baten € 859.000)
Het nadelig resultaat wordt voornamelijk veroorzaakt door de storting in de voorziening facilitaire projecten voor het project Hornweg 317 en door het negatieve resultaat bij het project Dorpshaven zuid.

Dorpshaven zuid
Bij de in 2016 conform BBV regelgeving voor grondexploitaties verplichte splitsing van gemengde projecten in een actief deel en een facilitair deel, is bij het project Dorpshaven zuid een te realiseren opbrengst van het actieve deel, geraamd in het facilitaire deel. Omdat deze opbrengst niet gerealiseerd wordt, vertaalt dit zich in een nadelig resultaat van € 40.000 in 2018.

Hornweg 317
Voor Hornweg 317 was bij de Najaarsrapportage reeds een budget van € 30.000 aangevraagd voor hoger dan begrote kosten in de buitenruimte. Het betrof extra kosten parkeren en weg en extra kosten ten behoeve van riolering (benodigde dure boring). De werkzaamheden in de buitenruimte worden echter pas in het eerste kwartaal 2019 afgerond en hebben nog € 46.000 extra kosten tot gevolg. Naast de eerder genoemde redenen betreft het verder de grondafvoer van vervuilde grond, voorbereiding en toezicht door lange doorlooptijd project en nog aan te brengen beplanting. Vooruitlopend op de afronding van de werkzaamheden wordt het bedrag van de totale overschrijding van € 76.000 toegevoegd aan de voorziening facilitaire projecten.

De Tuinen van Aalsmeer
Een ca. € 1,1 miljoen hogere exploitatiebijdrage die volgt uit de actuele exploitatieplan opzet Polderzoom fase 2 en de € 241.000 hogere (civiele) kosten door indexatie civiele kosten met 5% resulteren in
in een vrijval van € 859.000 van de voorziening facilitaire projecten. Tegenover deze vrijval staat een toevoeging aan de voorziening grondexploitaties en bouwprojecten van € 1.604.000 voor het actieve deel van dit project (zie taakveld 8.2 Grondexploitatie (niet bedrijventerreinen)).

Budgettair neutrale mutaties facilitaire projecten (€ 54.000 voordeel lasten, € 74.000, voordeel baten, neutraal met reserves als nadeel op de lasten van € 128.000)
De budgettair neutrale afwijkingen ten opzichte van de begroting  worden voornamelijk veroorzaakt door ontwikkelingen in de onderstaande 4 projecten, waarbij de afwijking meer bedraagt dan € 40.000 per project:

Nieuw Calslagen
In tegenstelling tot wat bij de Najaarsrapportage was ingeschat, is in het 4e kwartaal 2018 toch een deel van de woningen verkocht. Daarom zijn de hiermee samenhangende bijdragen van € 138.000 voor de aanleg van bovenwijkse voorzieningen alsnog eind 2018 in rekening gesteld en in de gelijknamige reserve gestort. Voor dit project betreft het een voordeel op de baten € 138.000.

Dorpshaven zuid
Omdat de ontwikkelaar eerder is begonnen met de bouw van de laatste fase in Dorpshaven Zuid, kon de  exploitatiebijdrage toch in 2018 in rekening worden gesteld en de hiermee samenhangende afdracht aan reserves worden gerealiseerd. Het betreft € 130.000 voordeel op de baten, waarvan € 92.000 aan de reserve bovenwijkse voorzieningen is afgedragen, € 27.000 aan de reserve buitenruimte voor nazorg/beheerkosten en € 12.000 aan de reserve kunstzinnige verfraaiing).

Dorpshaven noord
In Dorpshaven-Noord zijn in 2018 de woningen vertraagd opgeleverd. De oplevering van het openbaar gebied is navenant vertraagd. In de overeenkomst met de ontwikkelaar is afgesproken dat de bijdrage aan het onderhoud voor de openbare ruimte van € 95.000 wordt gedaan als deze oplevering een feit is. Dit gebeurt nu in 2019 in plaats van 2018, waardoor een nadeel op de baten ontstaat van € 95.000. Omdat de hiermee samenhangende afdracht aan de reserve buitenruimte niet kon worden gedaan, ontstaat hier een voordeel op de lasten van € 95.000.

De Tuinen van Aalsmeer
In Polderzoomfase 2 heeft de geraamde verkoop van grond niet plaatsgevonden (zie toelichting product 0.3 Beheer overige gebouwen en gronden). Hierdoor zijn er geen de ambtelijke kosten en externe adviezen noodzakelijk geweest en heeft ook de onttrekking aan de voorziening facilitaire projecten niet plaatsgevonden. Het voordeel op de lasten en nadeel op de baten betreft € 54.000.

Diverse begrotingsafwijkingen kleiner dan € 40.000 (nadeel lasten € 59.000, voordeel baten € 54.000)

8.2 Grondexploitatie (niet bedrijventerreinen) (nadeel lasten € 1.580.000, nadeel baten € 24.000)
Omdat het resultaat van bouwgrondexploitaties elk jaar op de balans wordt opgenomen, is het saldo van baten en lasten in evenwicht. Uitzonderingen hierop zijn winstnemingen en een vrijval of een toevoeging aan de voorziening grondexploitaties en bouwprojecten (ten behoeve van projecten met een negatief resultaat) of overige gerelateerde voorzieningen.

Mutaties voor bouwgrondexploitaties met invloed op het resultaat

De Tuinen van Aalsmeer: Mutatie voorziening grondexploitaties en bouwprojecten (nadeel € 1.604.000)

Dit nadeel bestaat uit:

1. Totaal € 955.000 lagere grondopbrengsten. Dit is een saldo van:

1. Correctie opbrengst in Polderzoom fase 1 met € 325.000 als gevolg van onterecht nog meenemen van reeds gerealiseerde opbrengst in 2017 in de prognose 2018.
2. Ongeveer € 300.000 lagere opbrengst ontwikkelaar uit contract-onderhandelingen. De twee gesloten contracten voor Noord en Zuid Polderzoom fase 1 zijn zodanig dat de ontwikkelaar extra kosten zoals geluidswerende voorzieningen, asbest-verontreiniging, vertraging in de bouw en indexatie verlies in rekening kon brengen bij de gemeente.  
3. Aanpassen appartementen programma Polderzoom fase 2 van middelduur naar koop op basis van het actuele programma, de vastgestelde startnotitie. Dit scheelt € 200.000.
4. Actueel programma en taxatie over actief deel Polderzoom fase 2 leidt tot € 250.000 lagere opbrengsten. Dit komt hoofdzakelijk weer door de sterk gestegen bouwkosten (duurzaamheid)
5. Ca. € 120.000 hogere opbrengsten Opheliahof en Zwartweg als gevolg van actuele residuele grondwaarden/indexatie.  

2. € 200.000 bijdrage aan Rotonde Burgemeester Kastelijnweg (besluit gemeenteraad juli 2016). Deze had in 2016 al opgenomen moeten worden en nu alsnog verwerkt in de grondexploitatie.
3. € 479.000 hogere civiele kosten als gevolg van indexatie (5% voor alle plandelen) en nieuwe planuitwerking Polderzoom fase 2.
4. € 30.000 positief aan overige verschillen (waaronder rente en index effecten).

Dit resulteert in een toevoeging aan de voorziening grondexploitaties en bouwprojecten van € 1.604.000. Hiertegenover staat een vrijval van de voorziening facilitaire projecten van €  859.000 voor het facilitaire deel van dit project (zie taakveld 8.1 Ruimtelijke ordening).

Bouwgrondexploitaties (afwijkingen op lasten en/of baten van projecten, neutraal met balans)
Over- en onderbestedingen op geraamde jaarbudgetten voor inkomsten en uitgaven van projecten worden over het algemeen veroorzaakt door afwijkingen ten opzichte van de verwachte fasering per jaar. Deze afwijkingen hebben geen invloed op (de toereikendheid van) het projectbudget.

Omdat hierdoor het resultaat op het jaarbudget wijzigt, wijzigt ook het bedrag dat op de balans wordt opgenomen. De afwijking op de baten en lasten die betrekking hebben op de boeking naar de balans, bedraagt respectievelijk € 620.000 hogere lasten en € 3.137.000 lagere baten. De bedragen zijn de tegenhangers van de afwijking op de gerealiseerde baten en lasten op de projecten.

De verschillen zijn voornamelijk te verklaren door ontwikkelingen binnen de hierna vermelde grondexploitaties (in voorbereiding).  

De Tuinen van Aalsmeer (€ 2.528.000 voordeel lasten en € 601.000 voordeel baten, neutraal met balans)
Een van de deelgebieden van De Tuinen van Aalsmeer is de Burgemeester Hoffscholteweg. Als gevolg van herziene BBV regelgeving is het niet meer toegestaan dat de gehele aanleg van de bovenwijkse voorzieningen en de hiermee samenhangende toevoegingen en onttrekkingen aan eigen reserves, onderdeel uitmaakt van een grondexploitatieproject. Nu de ontvlechting van deze kosten en opbrengsten binnen de grondexploitatie is afgerond, wordt dit deelgebied afgesloten en wordt de boekwaarde ervan ten laste van de voorziening grondexploitaties gebracht.
In 2018 zijn er diverse percelen grond verkocht in Polderzoom fase 1 noord. Deze waren in de begroting  verwerkt in 2019.

Meervalstraat-Roerdomplaan (€ 450.000 voordeel lasten, neutraal met balans)
In 2018 zijn de opstallen van Roerdomplaan 1 en 3 gesloopt. Hoewel de sloopwerkzaamheden zijn uitgevoerd, zijn de werkzaamheden aan deze locaties nog niet afgerond. Deze afronding vindt plaats in 2019. Vooruitlopend op de vaststelling van de grondexploitatie in de raadsvergadering van 31 mei 2018, is in de raad van 19 april een budget aangevraagd voor de sloop van deze opstallen. Dit is bij de verwerking van de vastgestelde grondexploitatie abusievelijk blijven staan, waardoor het budget voor de sloopwerkzaamheden € 282.000 hoger was.

VVA terrein woningbouw (€ 44.000 voordeel op de lasten, neutraal met balans)
In de aanlegkosten van de bouwweg voor de realisatie van de woningbouw waren ook kosten opgenomen die gemaakt waren voor de rotonde Dreef. Dit is in 2018 gecorrigeerd.

Grondexploitaties in voorbereiding (€ 114.000 voordeel lasten, neutraal met balans)
Beethovenlaan/Dreef
De beoogde initiatiefnemer is niet meer actief op deze locatie. Er is geen nieuw plan voor deze locatie.

Herenweg 61 en naast 99
Uit het haalbaarheidsonderzoek voor de verkoop van de twee kavels aan de Herenweg is gebleken dat de kavel aan de Herenweg naast 99 niet bebouwd kan worden omdat deze binnen de 100 meter grens van het baggerdepot valt. De kavel aan de Herenweg 61 wordt in 2019 in verkoop gebracht.

Graaf Willemlaan 1-3
Deze locatie wordt ingezet voor de realisatie van een gezondheidscentrum in Kudelstaart. De planvorming hiervoor is in januari 2019 gestart.

Ophelialaan/Thijsselaan
De startnotitie voor dit project wordt in 2019 aan de raad voorgelegd.

8.3 Wonen en bouwen (voordeel lasten € 325.000, nadeel baten € 2.162.000)
De legesinkomsten worden begroot op basis van verwachte vergunningaanvragen voor ruimtelijke projecten die bij de gemeente bekend zijn. Daarbij zit altijd een zeker risico: de gemeente is afhankelijk van het tempo van de aanvrager zelf. Bovendien moet de gemeente op basis van een inschatting van het programma een raming maken van de leges, terwijl een exact bouwplan nog niet bekend is.

In 2018 is een aantal grote aanvragen die wel waren verwacht niet binnengekomen. Dit leidt tot € 2,2 miljoen lagere legesopbrengsten dan begroot. Deze worden alsnog in 2019 verwacht. Het betekent dat ook de kosten voor de flexibele schil ten behoeve van vergunningverlening en toezicht voor 2018 naar beneden is bijgesteld met € 281.000.

Voor de lentenota van 2019 zal een nieuwe prognose worden gemaakt. De in 2018 niet binnengekomen inkomsten worden zoals bovenstaand weergegeven in 2019 verwacht. Bij de opstelling van de nieuwe prognose wordt onze ervaring van 2018 meegenomen, zodat er zeer waarschijnlijk ook legesinkomsten voor projecten die nu nog zijn geraamd in 2019 zullen doorschuiven naar 2020.

Diverse begrotingswijzigingen kleiner dan € 40.000 (voordeel lasten 44.000)